پرسش یکی از مخاطبین ✅سلام جناب آقای دکتر نجفی بنده یکی از اساتید درس آشنایی با انقلاب اسلامی هستم ، سئوالی که مطرح میکنم توسط دانشجویی مطرح شده است، لطفا درصورت امکان پاسخ دهید. سئوال: گفته می شود که دوران صفویه که به تحکیم و حمایت از شیعه پرداختند بیش از دویست سال طول کشید و در این مدت فرصت تحکیم شیعه در ایران به وجود آمد اما دوران نادر شاه که باشیعه مبارزه کرد کمتر از بیست سال طول کشید و این مدت برای تضعیف شیعه زمان کافی نبود و آیا اگر دوران افشاریه که با مذهب شیعه مخالف بودند بیشتر طول می کشید ، موجب از بین رفتن شیعه نمی شد؟ :✅جواب : نجفی با سلام و آرزوی موفقیت برای شما استاد عزیز و توفیق روز افزون در هر چه پر بارتر شدن محتوای این درس مهم ، به عرض می رسانم که پرسش شما کمی جای بحث و تامل دارد ؛ درست است که صفویان نقش موثری در ترویج صفویه و نادرشاه افشار هم نقش منفی در این زمینه داشته اند و باز درست است که عمر صفویان بسیار بیشتر از نادر و کل دولت افشار بوده است اما در اینجا دو تامل مهم باید داشت : ?اول : کدام “قانون تاریخی” و یا سیاسی و جامعه شناختی معتقد است قبول یک مذهب و آئین و دین از سوی یک ملت به اراده حاکمان و سلاطین وابسته است؛ در بسیاری از ازمنه تاریخی حکمران و یا حکمرانانی بوده اند که در مقابل دین و مذهب و حتی فرهنگ جامعه خود موضع گرفته ولی نتوانستند آن را تغییر دهند۰ هر چند حاکمان و صاحبان قدرت نه در زمینه تاسیس نظری و منشا و یا “نرم افزاری مسئله” نقش مهمی نداشته اما بر عکس در زمینه “سخت افزاری” و پیشرفت مادی و تعین اندیشه و یا دین نقش بسزایی ایفا نموده اند و در رشد و حتی کارآمدی دین نیز بسیار مهم عمل کرده اند؛ از طرف دیگر تداوم یک دین و محبت و عشقی که مردم به پای آن می ریزند و استعداد و هنر و ثروت خود را خرج شکوفایی و عمق دادن به آن می کنند، از حوزه حکومت، بیرون و به قلوب و ایمان و اعتقادات مردم مربوط می شود ۰ ?دوم : با مقدمه قرار دادن بحث اول، می توان به این نتیجه رسید که در نیمه بعدی ، قضیه دقیقا بر عکس می شود یعنی این حکومتها و دولتها هستند که برای بقای خودشان به باورها و فرهنگ مردم متکی می شوند فلذا از این روست که صفویانی که در مسیر این باورها و یا هویت ذاتی جامعه حرکت کرده اند عمر دویست و چند ساله و نادرشاهی که خلاف این رودخانه شنا کرد عمر سیاست فرهنگیش کوتاه گردید ۰ درست برعکس پرسشی که دوست دانشجوی مان تعریف کرده و مدعی شده اند ۰ البته این مسئله ابعاد بسیار عمیق تری هم دارد ، مثل تدارک صبورانه نظری و تاریخی قبل از صفویان و نبود چنین پیشینه ای در سوابق نادرشاه افشار ؛ این بدان معناست که شاه اسماعیل صفوی نه یک فرد بلکه سمبل یک جریان و مسیر تاریخی بوده ولی نادرشاه افشار یک فرد و استثنا در برهه ای از زمان می تواند تلقی شود ۰ ?موفق باشید
