این کتاب مجموعه مقالاتی در حوزه معرفت سیاسی اسلام است و هدف از جمع آوری آنها، آن گونه که موسی نجفی جمع آوری کننده این مقالات در مقدمه بیان می کند، این است که حوزه معرفت سیاسی در اسلام، از جایگاه ویژه ای برخوردار است.اختصاص چنین جایگاه مهم و رفیعی، نه تنها به سبب ذات اندیشه های سیاسی اسلام، بلکه به لحاظ شرایط خاص انقلاب اسلامی است .بنابراین، از دیدگاه او خلأ و کمبود متون و مباحث در زمینه اندیشه های سیاسی اسلام، بویژه در شرایط انقلاب اسلامی ایران، نیازمند بررسی دقیق و اصولی در زمینه تفکر سیاسی است و ضرورت طرح مباحثی چون فقه سیاسی، بررسی تطبیقی اندیشه های اسلامی، علل دگرگونی های اجتماعی و سیاسی در نظر اسلام و نقش مردم و گروههای مختلف در حکومت اسلامی، و آزادی، از جمله مباحثی است که نیازمند تأمل ریشه ای و عمیق است.این مجموعه، با توجه به نکات ذکر شده تدوین یافته است.بنابراین، هدف اصلی آن، برداشتن گامی است برای شناساندن اندیشه های سیاسی در اسلام و رفع ابهامات احتمالی در این حوزه فکری.این کتاب مجموعه ای است از ده مقاله.
مقاله اول با عنوان «رهیافتی بر مبانی اندیشه های سیاسی شیعه در قرن اخیر» ، نوشته مظفر نامدار است، که به تأثیر سیاسی مکتب سامرا و پایه گذار اصلی آن میرزای شیرازی می پردازد و در زمینه های مشارکت سیاسی، حاکمیت، تکوین اندیشه سیاسی در حوزه های فلسفه، فقه و کلام به بحث می پردازد.
مقاله دوم با عنوان «نظریه دولت در اندیشه سیاسی شهید صدر» ، به بحث درباره دولت و نظریه دولت از دیدگاه آن شهید می پردازد و دولت را برترین تجلی وحدت سیاسی جماعتی از مردم می داند و در ضرورت وجود دولت و منشأ تاریخی آن را به بحث می پردازد.نویسنده این مقاله محمد حسین جمشیدی است.
در مقاله سوم، اندیشه های فارابی در زمینه مدینه فاضله، حکومت فیلسوف، انواع فیلسوف و تقسیم بندی علوم، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.این مقاله مختصر، نوشته رضا داوری است.
مقاله چهارم، به اندیشه سیاسی ابوعلی سینا پرداخته و نوشته رضوان سید است که موسی نجفی آن را ترجمه کرده است.در این مقاله، منابع فکری سیاسی ابن سینا، مقایسه نظریه اسلامی و نظریه یونانی در اندیشه ابن سینا و محور بودن امامت در اندیشه او، مورد بررسی قرار گرفته است.
در مقاله پنجم، به اندیشه سیاسی خواجه نصیر الدین پرداخته شده و تفکر سیاسی اودر زمینه مدینه فاضله، تمدن، تعاون، اقسام جوامع و انواع شهرها، و عدل و داد و ویژگی های فرمانروا بحث شده است.نویسنده این مقاله، علی زیعور و مترجم آن فرخ امه طلب است.
مقاله ششم، نگاهی مقایسه ای است به مبانی حوزه تفکر اسلام و غرب، که اندیشه سیاسی برخی اندیشمندان اسلامی با نظریه پردازان غرب مقایسه شده است و به تفاوت برداشت از طبیعت انسان، بنیاد دولت و حاکمیت پرداخته شده است.احمد جهان بزرگی نگارش این مقاله را بر عهده داشته است.
عمید زنجانی، در مقاله هفتم با عنوان «درآمدی بر اندیشه سیاسی و بنیادهای آن در اسلام» ، مبانی توحیدی اندیشه سیاسی اسلام را مورد توجه قرار داده و دیدگاه قرآن را در زمینه مسائل اجتماعی و پدیده های آن مورد بررسی قرار داده است و درباره مسئله رهبری، با بیان تجلی آن در امامت به بحث پرداخته است.
مقاله هشتم، تحت عنوان «اندیشه سیاسی در متون سیاستنامه ها، دستور الوزرا و آثار الوزرا» ، منابع تفکر سیاسی در اسلام و ایران اسلامی را بیان کرده و سیاستنامه نویسی را به عنوان یکی از منابع متون اندیشه سیاسی در اسلام مورد بررسی قرار داده، و کتابهایی را به عنوان سیاستنامه معرفی و نقد و بررسی کرده است.نویسنده این مقاله، موسی نجفی است.
مقاله نهم، با عنوان «تحولات فکری ایران و اندیشه انقلاب اسلامی» ، طرح نظریات مختلف درباره ریشه ها و زمینه های پیدایش انقلاب اسلامی، و معرفی نظریه های جدید در زمینه ریشه های فرهنگی انقلاب اسلامی می پردازد و به تحولات و فعالیتهای فکری روحانیون و حوزه های دینی اشاره دارد، و نقش فکری مرحوم مطهری را در تبیین تفکر اسلامی بررسی نموده است.این مقاله را محمد شفیعی فر به رشته تحریر درآورده است.
آخرین مقاله این مجموعه کتابشناسی امام محمد غزالی و خواجه نصیر طوسی است و محمود حقیقی، تهیه این کتابشناسی را بر عهده داشته است.