پرسش یکی از دوستان کانال
سلام علیکم استاد گرامی
این روزها مشغول خواندن کتاب “تجدد شناسی در ایران” تالیف حضرت عالی هستم از این کتاب خیلی استفاده و بهره بردم . فقط یک سوالی که برایم پیش آمد مرحله سوم اعتقاد شیخ فضل الله نوری از مشروطه به مشروطه مشروعه و در نهایت “مشروعه غیر مشروطه” است اگر بشود مقداری در مورد این مشروعه غیر مشروطه توضیح دهید تشکر میکنم خداوند متعال شمارا به سلامت دارد انشا الله
جواب :
نجفی : با تشکر از پرسشگر گرامی ، شهید شیخ فضل الله نوری در ارتباط با اصل حرکت مشروطه مخالفتی نداشت و بخاطر آنکه از رهبران قیام تحریم تنباکو در تهران بود ، به اصطلاح جزو علمای مبارز و ضد دولتی محسوب می گشت ؛ منتها شیخ شهید بخاطر تجربه مبارزاتی کسب کرده در قیام تنباکو نسبت به نقش استعمار انگلیس در مشروطه بدبین و رجال نالایق و یا فاسد دولتی را هم مانع تحقق کامل مشروطه می دید؛ لذا ابتدا درصدد اصلاح امور و مناصب مهم برآمد، ولی به مرور زمان فهمید که “جریان نفوذ ” در زوایا و ارکان مشروطه در تهران و برخی شهرها طوری رخنه کرده که شاید خطرات فرهنگی و هویتی زیادی را هم به دنبال داشته باشد. بنابراین در مرحله آخر شیخ حکم به حرمت مشروطه حاکم داد و تا پای جان هم بر این عقیده استوار ماند . رحمه الله علیه .