درسی از فلسفه تاریخ برای سیاست امروز
(به مناسبت سالروز قیام مسجد گوهرشاد مشهد در تاریخ و مسئله “نم ” نکشیدن ایمان مردم!! در سیاست امروز)
ما معمولا عادت کرده ایم در ایام خاص و وقایع مهم ، یادی از آن موضوع خاص بنماییم و مانند ویترین خاک گرفته یک مغازه قدیمی ، درش را باز کنیم و بعد از گردگیری سالیانه دوباره درش را ببندیم؛ اما اگر بدانیم برخی وقایع تاریخی تا چه حدی در حیات فکری و ذهنیت امروز ما موثرند، شاید به وقایع گذشته مانند میراثی گرانقدر و با ارزش نگاه می کردیم ۰ مثال مهم یکی از این وقایع تاریخی ، گرامیداشت روز ۲۱ تیر ماه سالروز قیام مسجد گوهرشاد مشهد و شکستن ارعاب پلیسی قزاق قلدری است که با دست خارجی ، شاه ایران شده بود ۰ اما با همه ارزشهایی که این روز بخصوص در ارتباط با حجاب و عفاف دارد و صدها نکته ظریف دیگر که همگی چون گنجی ارزشمند در حافظه ایران و ایرانی مانده است، مسئله قیام گوهرشاد دارای یک نکته “فراتاریخی” و در حقیقت نوعی” فلسفه تاریخی” عمیق است که از زمان خودش جدا شده و به عصر و زمانه ما پیوند می یابد۰
و اما آن نکته مهم و درس تاریخی :
قیام مسجد گوهر شاد در اوج استبداد و سرکوب رضاخانی اتفاق افتاد و در زمانی که به اصطلاح “استبداد منور ایرانی ” متشکل از دو جزء ، قلدری شاه و فرنگی مآبی حلقه برلین فکر می کردند چیزی به نام سنت و فرهنگ دینی وجود ندارد که به نقد و تا چه رسد به “نفی” برنامه های آنان بپردازد ، ولی به ناگاه از دل توده های با ایمان مردم و به طور خودجوش ، در مقدس ترین نقطه ایران یعنی حرم امام رضا (ع) نغمه مخالفت بلند گشت و چون واقعی و از قلب و روح یک ملت سرچشمه گرفته بود ، صدایش شنیده شد و هر سال در تاریخ نغمه اش بلند و بلندتر گردید ۰ اما درس سیاسی شفاف امروزی این واقعه این است که کسانی در بین رجال سیاسی و فرهنگی و حتی صاحب نظران از سر سطحی اندیشی و نشانه های غلط علمی فکر می کنند سکوت همراه با نجابت مومنین و دینداران در هیاهوی فضای مجازی و مطبوعاتی و رسانه ای ، نشان از خاموشی و یا سستی و یا از بین رفتن این سرمایه عظیم و عمیق و مستور ملی دارد۰ تجربه تاریخی به ما میگوید این افراد سخت در اشتباهند چرا که این نیرو و آتشفشان عظیم ایمان و باور ملی و دینی هر وقت که احساس خطر نموده ، درست از نقطه ای که کسی فکرش را هم نمی کرده است ظهور نموده است ؛ همچنانکه نویسنده بخت برگشته مقاله روزنامه اطلاعات علیه امام خمینی در سال ۱۳۵۶ و دهها نفر دیگر هم فریب این سکوت را خوردند و فکر کردند حادثه و واقعه دیگری در کار نیست و این آتشفشان واقعا خاموش شده است۰
اما در آخر فقط می ماند ذکر یک نکته که جناب سید حسن مدرس آن مرد بزرگ تاریخ هشدار داده و به نظرم باید به درستی شنیده شود، سید معتقد است که:
باید این انبار باروت (ایمان و اعتقادات مردم)را حفظ کنیم و مواظب باشیم این “ایمان ملی” نم نکشد وگرنه با صدها جرقه و شعله منفجر نخواهد شد۰